Asertywność wobec siebie – odpuszczanie jako wyraz szacunku dla własnych potrzeb

Asertywność to nie tylko umiejętność powiedzenia „nie” innym. Wbrew popularnym przekonaniom, nie sprowadza się jedynie do stanowczego wyrażania opinii czy stawiania granic wobec otoczenia. To przede wszystkim świadome uznanie, że nasze własne potrzeby, emocje i granice mają taką samą wartość jak potrzeby innych ludzi. Bycie asertywnym oznacza życie w zgodzie ze sobą. To podejmowanie decyzji zgodnych z tym, co dla nas ważne. Obejmuje także okazywanie sobie szacunku, nie tylko wtedy, gdy inni przekraczają nasze granice, ale też gdy sami na siebie wywieramy presję.

Co to jest asertywność i dlaczego warto zacząć od siebie?

Asertywność to sposób komunikowania się, który pozwala wyrażać siebie w sposób jasny i uczciwy, jednocześnie nie raniąc innych ani nie rezygnując z własnych praw. Oznacza to przedstawianie swoich potrzeb, uczuć oraz opinii z wewnętrznym spokojem i z szacunkiem zarówno wobec siebie, jak i wobec otoczenia.

Z kolei asertywność wobec siebie to coś więcej niż tylko reagowanie na bodźce z zewnątrz. To postawa, która zakłada uznanie, że nasze emocje, decyzje i codzienne wybory są tak samo ważne jak oczekiwania innych osób. To świadomość tego, że można troszczyć się o innych, nie zaniedbując przy tym własnych potrzeb i granic.

Bycie asertywnym oznacza między innymi:

• podejmowanie decyzji zgodnych z własnymi wartościami,
• odmawianie bez poczucia winy,
• wyrażanie emocji w sposób spokojny,
• dbanie o wewnętrzny spokój oraz równowagę psychiczną.

Często zastanawiamy się, czym tak naprawdę jest asertywność i jak ją rozwijać, szukając sposobów na lepsze funkcjonowanie na co dzień. Warto zacząć od prostego przekonania, że wszystko zaczyna się od nas samych, ponieważ nasze granice, potrzeby i dobrostan mają ogromne znaczenie.

Odpuszczanie – świadoma rezygnacja, nie porażka

Wielu z nas mylnie postrzega odpuszczanie jako rezygnację lub słabość. W rzeczywistości jest to jeden z najbardziej świadomych i szanujących siebie kroków, jakie możemy podjąć. Kiedy decydujemy się odpuścić nadmierne oczekiwania, dążenie do perfekcji czy zobowiązania niezgodne z naszymi wartościami, tworzymy dla siebie przestrzeń na regenerację, przemyślenia i prawdziwy rozwój.

Bycie asertywnym wiąże się między innymi z umiejętnością zatrzymania się i powiedzenia „dość” w sytuacjach, które nas przytłaczają. Oznacza to również świadomy wybór, aby nie angażować się w działania, które przekraczają nasze granice emocjonalne lub fizyczne.

Jak rozwijać zachowania asertywne?

Nikt nie rodzi się mistrzem asertywności. To postawa, która rozwija się stopniowo wraz z rosnącą świadomością siebie i swoich potrzeb. Budowanie zachowań asertywnych wymaga czasu, cierpliwości oraz odwagi, by wyjść poza utarte schematy myślenia i działania. Proces ten zaczyna się w momencie, gdy zaczynamy uważnie przyglądać się swoim emocjom i decyzjom, kierując się tym, co naprawdę zgodne z naszymi wartościami.

1. Obserwuj swoje emocje

Rozwijanie asertywności warto zacząć od wsłuchania się w siebie. Zatrzymaj się na chwilę i zadaj sobie pytania: co czuję w tej sytuacji, skąd bierze się moja reakcja, co naprawdę jest dla mnie ważne. Rozpoznawanie emocji, zarówno tych przyjemnych, jak i trudnych, pozwala lepiej zrozumieć własne potrzeby i mechanizmy działania. To właśnie ta samoświadomość staje się podstawą asertywnego zachowania. Gdy potrafisz zauważyć, co Cię męczy, co Cię rani, a co daje Ci siłę i spokój, łatwiej jest określić swoje granice i zacząć ich świadomie bronić.

2. Ćwicz mówienie „nie”

Wypowiedzenie słowa „nie” bywa trudne, zwłaszcza gdy towarzyszy temu obawa, że ktoś poczuje się urażony lub nas odrzuci. Dla wielu osób to jedno z bardziej wymagających doświadczeń. A jednak właśnie wtedy, gdy potrafimy odmówić spokojnie, bez poczucia winy i bez konieczności tłumaczenia się, zaczynamy działać w zgodzie ze sobą. Taka postawa to esencja bycia asertywnym, czyli świadomego wybierania tego, co naprawdę nam służy, nawet jeśli nie wszyscy to zaakceptują. Każde wypowiedziane „nie” z poszanowaniem własnych granic i cudzych emocji wzmacnia naszą wewnętrzną siłę i buduje poczucie sprawczości.

3. Zadbaj o swoje potrzeby

Dbanie o siebie w duchu asertywności zaczyna się od codziennych decyzji, które potwierdzają, że Twoje potrzeby mają znaczenie. Ważne jest, aby dostrzegać nie tylko to, czego domaga się ciało, jak odpoczynek, sen czy aktywność fizyczna, ale również to, czego pragnie Twoje wnętrze. Zastanów się, co naprawdę daje Ci poczucie spokoju i spełnienia. Co Cię wspiera, a co odbiera energię. Świadome zauważanie i respektowanie tych potrzeb nie jest przejawem egoizmu, lecz wyrazem szacunku do samego siebie i oznaką emocjonalnej dojrzałości.

4. Odpuszczaj to, co nie służy

Nie wszystko, czym się zajmujemy, musi być kontynuowane. Czasem warto zatrzymać się i zadać sobie pytanie, czy to, co robimy, rzeczywiście nam służy. Nie każda relacja, zobowiązanie czy myśl mają pozytywny wpływ na nasze życie. Odpuszczanie to świadoma decyzja o rezygnacji z tego, co przytłacza, a nie wnosi realnej wartości. Może to oznaczać zrezygnowanie z projektu, który pochłania zbyt wiele energii. Może oznaczać zakończenie kontaktu z osobą, która narusza nasze granice. Czasami chodzi o wewnętrzne uwolnienie się od potrzeby ciągłego bycia idealnym i spełniania cudzych oczekiwań.